Verlatingsangst bij baby's: hoe ga je ermee om?

Het geluid van je kindje dat in huilen uitbarst wanneer je op het punt staat om te vertrekken is verschrikkelijk — het liefst zou je je weer om willen draaien en ze vertellen dat je een grapje maakte en dat je natuurlijk bij ze blijft. Maar elke ouder weet dat ze niet de hele dag bij hun kind kunnen zijn. En verlatingsangst bij baby’s is heel normaal.

Je moet naar je werk, boodschappen doen, je gaat naar een feestje… Soms moet je er nou eenmaal tussenuit. Sterker nog, het is juist heel goed voor kinderen om ook te wennen aan andere personen om zich heen. Maar op het moment dat je weg wil, barst je kindje uit in een hysterische huilbui. 

Vanaf een maand of zes gaat je baby onderscheid maken tussen de mensen die hij kent en mensen die hij niet kent. Hij gaat zich dan hechten aan de mensen die voor hem het meest belangrijk zijn. Hij gaat beseffen dat niet iedereen papa of mama is en kan daar een beetje angstig van worden.

Als je baby acht of negen maanden oud is begint hij te begrijpen dat je ook bestaat wanneer hij je niet kan zien of horen. Dit is een enorme mijlpaal, maar het betekent ook dat ze last gaan hebben van verlatingsangst. Baby’s hebben nog steeds geen benul van tijd. Als je weg gaat, kan dat wat hem betreft wel voor altijd zijn, of je nu een paar uur gaat werken of alleen maar even naar een andere kamer loopt. Daarom huilen ze en zijn ze zo overstuur. Maar als je steeds terugloopt, leren ze ook dat je, als ze gaan huilen, altijd weer terug komt.

Verlatingsangst is een fase waar ze doorheen gaan in hun groeiproces. De piek van de verlatingsangst ligt meestal tussen de 10 en 18 maanden, maar sommige kinderen blijven langer angstig, tot in de vroege schooljaren aan toe. Verlatingsangst doet jou als ouder ook wat, want het voedt je eigen schuldgevoel. Om goed met de verlatingsangst om te kunnen gaan bieden we je een aantal handvatten om jou en je baby door deze periode heen te helpen. 

Verlatingsangst versterkt door je schuldgevoel

Verlatingsangst levert jou als ouder vaak ook gemengde gevoelens op. Het is natuurlijk ook wel een beetje fijn dat je baby alleen maar bij jou wil zijn, maar het is ook verdrietig en speelt in op je schuldgevoel. Ouders zijn vaak nog meer overstuur dan hun baby’s, en kunnen hun eigen gevoelens projecteren op hun kinderen. Zo maak je het jezelf ook steeds moeilijker om afscheid van je kindje te nemen. Baby’s moeten leren dat ze veilig zijn, ook als jij er niet bent. Ze moeten ervaren dat je weg gaat, maar ook weer terug komt. Met andere woorden, je moet weggaan zodat je baby kan leren dat alles goed komt.

Het is niet gemakkelijk, want instinctief zal je je kind willen troosten. Hem willen vertellen dat je er bent en dat alles goed komt. Maar zo leren ze het nooit. Houdt in je achterhoofd dat dit een fase is waar jullie allebei doorheen moeten; een fase waar je hem bij moet helpen.

Verlatingsangst bij baby’s: hoe help je hem?

De fout die heel veel ouders maken is toegeven aan het gehuil. Toch nog even terug gaan om je kind te troosten, omdat je het zo zielig vindt. Maar zo leren ze het nooit. Als je je baby nooit bij iemand anders achterlaat, leren ze er niet mee omgaan dat je weggaat. Dit kun je doen om hem te helpen:

Knuffeltijd met je baby

Wanneer je thuis bent, zorg dan voor genoeg tijd om te knuffelen met je baby. Het doet zowel jou als je baby goed, en het helpt je baby zekerder worden. Als je baby meer vertrouwen krijgt, kunnen ze minder bang zijn wanneer je vertrekt.

Geef je baby kort aan iemand anders

Laat iemand van je familie zich kort met je baby bezighouden terwijl je zelf bijvoorbeeld een douche neemt, of in de andere kamer de was opvouwt. Er is dan iemand die ervoor zorgt dat alles goed is, en als je klaar bent ga je terug naar je baby. Dit helpt je baby om de ervaring op te bouwen dat je soms weg gaat, maar ook weer terug komt en er niets vervelends is gebeurd.

Laat je baby even alleen, maar houd hem in de gaten

Als je een babyfoon met videofunctie hebt, kun je je kindje heel even alleen in een kamer laten. Een paar minuten is genoeg. Kondig je vertrek aan: “Mama/Papa is zo terug”, en kom dan ook zo terug. Je kunt je kindje in de gaten houden via de babyfoon. Zo ontwikkelt je baby een zekere mate van onafhankelijkheid.

Maak je baby’s wereld groter

Omdat je kindje de meeste tijd met jou doorbrengt, ben jij zijn wereld. Maak zijn wereld groter door hem vast te laten houden door vrienden, opa’s of oma’s, andere familieleden of een goede oppas, en laat ze met hem spelen in een andere kamer dan waar jij bent. Als je familie of je oppas vaak komt, zal je baby hen gaan herkennen. Je kindje zal beginnen te begrijpen dat de wereld niet instort als jij weg gaat, en langzaam wordt het gemakkelijker om even van elkaar vandaan te zijn. 

Afscheid nemen van je baby

Wat je niet moet doen, is ertussenuit glippen als je kindje even niet oplet. Je baby zal denken dat je gewoon verdwenen bent, wat de verlatingsangst kan versterken. 

Stel je baby gerust door hem gedag te zeggen. Je kindje pikt jouw emoties feilloos op wanneer je vertrekt. Als je zelf huilt of het vertrek uitstelt omdat je het zelf zo vervelend vindt om weg te gaan, zal je baby er meer moeite mee hebben dat je weggaat. Sta stevig in je schoenen en blijf bij je plan. Zeg snel en vrolijk gedag, in plaats van een lang, uitgerekt emotioneel afscheid. 

Als je baby zijn verlatingsangst net ontwikkelt, probeer je vertrekmomenten dan te plannen wanneer je baby in een goed humeur is, zoals na een dutje of nadat hij gevoed is. Als je weggaat, keer dan niet meer terug. Vraag gewoon de oppas of verzorger waar je hem achter laat om je te laten weten wanneer hij gekalmeerd is.

Het blijft lastig, je kindje huilend achterlaten. Maar weet dat verlatingsangst bij baby’s deel is van hun groeiproces. Herinner jezelf eraan dat weglopen van je kind niet schadelijk is voor hem. Integendeel, jullie groeien allebei van het proces en de ervaring.