Gastouder of andere vormen van kinderopvang: wat kies je?

Er zijn in Nederland allerlei vormen van kinderopvang. Maar welke kies je? Ga je voor een gastouder of kinderopvang in een kinderdagverblijf? en wat zijn de voor- en nadelen van de diverse opvangmogelijkheden? Het hangt van je (financiële) situatie én je kind af welke soort kinderopvang het meest geschikt is. Het ene kind vindt het leuk om in een grote groep te spelen, terwijl andere kinderen liever in een huiselijke situatie worden opgevangen. 

In dit artikel proberen we een duidelijk overzicht te geven van de soorten kinderopvang die er zijn. Daarnaast zetten we de belangrijkste voor- en nadelen van de verschillende soorten kinderopvang  onder elkaar. Zo kun je snel en gemakkelijk kijken welke opvang het beste bij jou en je kind past. De opvangmogelijkheden die we bespreken zijn:

Voordelen van kinderopvang

Sowieso is het goed om je kind met enige regelmaat op te laten vangen. Of dit nu is door een gastouder, oppas of een kinderdagverblijf: het opvangen van je kind heeft zeker voordelen. 

Je kind leert om te gaan met andere regels en manieren dan bij zijn ouders. Hij leert dat er bij iedereen andere regels gelden en zich daar naar te voegen. Daarnaast is het voor alle kinderen goed om met andere kleintjes om te gaan. Kinderen leren dat je op je beurt moet wachten, hoe je samen moet spelen en hoe je moet delen. Het is dus erg goed voor het sociale gedrag van je kind. 

Daarnaast worden kinderen er ook zelfstandig van. Zeker bij een gastouder en het kinderdagverblijf wordt veel aandacht gegeven aan de zelfstandigheid van een kind. Ze leren zelf de jas aantrekken en zelf naar de wc gaan. Natuurlijk kun je ze dat thuis ook leren, maar goed voorbeeld doet volgen: ze pikken het van de andere kinderen sneller op.

Gastouder (aan huis)

Een gastouder vangt kinderen thuis op. Afhankelijk van je wensen kan dat bij de gastouder of bij jezelf thuis. Een gastouder heeft maximaal zes kinderen tegelijkertijd onder haar hoede, en heeft minimaal een MBO-2 diploma. Gastouders zijn altijd aangesloten bij een gastouderbureau dat toezicht houdt op kwaliteit en de opvanglocatie wordt jaarlijks gekeurd door de GGD. Als je een oplossing zoekt voor de BSO, vraag dan of de gastouder naschoolse opvang verzorgt: niet alle gastouders zijn voor naschoolse opvang beschikbaar.

Overweeg je een gastouder aan huis? Dan krijg je misschien te maken met de regeling dienstverlening aan huis.

Voordelen van een gastouder (aan huis)

• Een gastouder is veel goedkoper dan een kinderdagverblijf, en je hebt ook bij gastouderopvang recht op kinderopvangtoeslag. Bij een kinderdagverblijf neem je vaak een hele dag of dagdeel af, terwijl je bij de gastouder per uur betaalt. Een gastouder aan huis is iets duurder omdat je dan sowieso het minimum loon betaalt, maar als je meerdere kinderen hebt kan ook dat een verlaging van de opvangkosten betekenen. 
• Kinderen worden opgevangen in een huiselijke omgeving (of thuis, bij een gastouder aan huis), en kunnen makkelijk uitstapjes maken zoals naar het bos of naar de kinderboerderij. Ook is het vaak geen probleem als er vriendjes van school komen spelen. 
• Gastouderopvang is kleinschalig. Vooral voor baby’s is een gastouder rustiger dan een kinderdagverblijf. Door de kleinschaligheid is er ook meer persoonlijke aandacht voor het kind. 
• Gastouders zijn vaak flexibel. Veel gastouders willen ook wel eens ’s avonds of in het weekend oppassen, en als je een keer wat later bent bij het ophalen is dat meestal geen probleem.
• Opvang bij ziekte. Een kind dat een beetje koortsig is kan vaak bij een gastouder wel terecht, terwijl ze op een kinderdagverblijf of crèche naar huis moeten. 

Nadelen van een gastouder (aan huis)

• Je bent afhankelijk van één persoon. Als een gastouder ziek wordt is er niet altijd een alternatief. Het gastouderbureau wil vaak wel samen met jou naar een oplossing zoeken, maar als er geen vervangende gastouders zijn moet je zelf thuis blijven. Overigens bieden verschillende gastouderbureau’s ook reserve gastouders aan in het geval van ziekte. 
• Er is vaak geen controle door een tweede paar ogen. De gastouder werkt alleen. Voor sommige ouders is dat een groot struikelpunt.
• Bij veel gastouders moet je zelf luiers en voeding meenemen.
• De kleinschaligheid van de gastouder kan voor de oudere peuters ook een nadeel zijn. Zeker wanneer ze meer behoefte krijgen in het samen spelen met andere kinderen. Als je een gastouder aan huis hebt kan je er nog voor kiezen om de gastouder ook kinderen uit andere gezinnen op te laten vangen. 

Zoek je een gastouder of oppas voor je kinderen? Registreer je gratis en vrijblijvend bij Sitly kijk wie er in jouw buurt beschikbaar is!

Zoek een oppasZoek een gastouder

---

 

Heb je een iPhone of Android telefoon? Download de Sitly app dan op je telefoon op tablet door op de onderstaande button te klikken.

 

Kinderdagverblijf

Een kinderdagverblijf is de meest bekende mogelijkheid voor kinderopvang. De kinderen worden in een groep opgevangen van meestal zo’n tien tot vijftien kinderen, met meerdere leidsters. Er zijn verticale groepen, waarbij de leeftijden variëren van 0 tot bijna 4, maar er zijn ook horizontale groepen waarin kinderen van dezelfde leeftijd worden opgevangen. Laat je hierover informeren bij de kinderdagverblijven waar je gaat kijken.

Voordelen van een kinderdagverblijf

• Een kinderdagverblijf is eigenlijk altijd open op de verplichte feestdagen na, terwijl een gastouder of oppas bijvoorbeeld onverwachts ziek kan worden. Bij een kinderdagverblijf is er bij ziekte van de werknemers altijd een vervanger. 
• Er zijn meerdere leidsters aanwezig, waardoor je kind went aan meerdere volwassen gezichten om hem of haar heen, en er is meer controle.
• Op een kinderdagverblijf worden meer kinderen opgevangen dan bij een gastouder. Zeker voor de peuters betekent dat meer vriendjes (goed voor de sociale ontwikkeling) en niet onbelangrijk: meer speelgoed!
• Een kinderdagverblijf is een goede voorbereiding op school. Veel kinderdagverblijven maken gebruik van de Vroeg- en Voorschoolse Educatie (VVE). Wanneer je kind moeite heeft met bijvoorbeeld taal, of ontwikkelingsproblemen op een ander vlak heeft, kunnen die op een kinderdagverblijf al worden aangepakt. Daarme verminderen of voorkomen ze een achterstand van je kind op school.

Nadelen van een kinderdagverblijf

• Je betaalt vaak een vast aantal uren per dag, meestal 10 of 11 uur, ook wanneer je niet alle uren gebruikt. Bij sommige kinderdagverblijven kun je nog kiezen voor een halve dag, maar je betaalt desondanks voor de uren die je daarvan niet gebruikt.
• De prijs per uur is hoger dan bij een gastouder. In combinatie met het vast aantal uur wat je afrekent, ben je meer geld kwijt. Zelfs als je een deel terug krijgt door de kinderopvangtoeslag.
• Voor baby’s is een kinderdagverblijf erg intensief. Het scheelt nogal of er maar een paar kinderen of een stuk of twaalf om je heen rennen.
• Een kinderdagverblijf is vaak niet flexibel. Je bent aan vaste tijden gebonden. Als je bijvoorbeeld in de file staat, moet je zorgen dat iemand anders je kind ophaalt.

Buitenschoolse opvang (BSO)

Voor kinderen vanaf vier jaar is er de buitenschoolse opvang, voor wanneer de school gesloten is. Er is een onderscheid in voorschoolse opvang (VSO), tussenschoolse opvang (overblijven, TSO) en de naschoolse opvang (NSO). Vaak worden de kinderen in twee groepen ingedeeld: van 4 tot 7 jaar, en van 7 tot 12 jaar. Sommige scholen hebben de BSO binnenshuis. Anders wordt je kind opgehaald door een medewerker van de BSO en gaan ze samen naar de opvanglocatie. 

Voordelen van de BSO

• Een BSO is eigenlijk altijd open, terwijl een gastouder of oppas bijvoorbeeld onverwachts ziek kan worden. Bij de BSO is er bij ziekte van de werknemers altijd een vervanger. 
• Er zijn meer kinderen op een BSO dan bij een gastouder of oppas. Ook gaan er vaak klasgenootjes naar dezelfde BSO, dus langer spelen met je vriendjes en niet onbelangrijk: meer speelgoed!
• Meestal is er per tien kinderen één leidster aanwezig, dus er zijn altijd meer ogen.
• Een BSO organiseert vaak veel activiteiten, zeker in de vakanties. Dat maakt het voor de kinderen gevariëerd en houdt het leuk.

Nadelen van de BSO

• Je betaalt vaak een vast aantal uren per dagdeel, ook wanneer je niet alle uren gebruikt. Bij sommige BSO’s kun je nog kiezen voor het ophalen voor half zes of half zeven, wat je een uurtje scheelt. Maar je betaalt desondanks voor de uren die je daarvan niet gebruikt.
• De prijs per uur is hoger dan bij een gastouder. In combinatie met het vast aantal uur wat je afrekent, ben je meer geld kwijt. Zelfs als je een deel terug krijgt door de kinderopvangtoeslag.
• De groepen kunnen erg groot zijn. Niet voor alle kinderen is zo’n grote groep prettig. 
• Een schooldag is erg intensief en druk. Voor sommige kinderen is zo’n verlengde dag op de BSO, met veel kinderen en veel geluid, erg vermoeiend.
• De BSO is voor veel kinderen vanaf een jaar of tien niet meer aantrekkelijk.

Oppas

Een oppas is een oppas die je zelf vindt en betaalt. Deze babysitter hoeft geen diploma’s te hebben en is niet aan regels gebonden. Je kunt haar vinden via je contacten in de buurt of via een oppas site. Het zijn scholieren of studenten die het leuk vinden om met kinderen om te gaan en met oppassen wil bijverdienen. Je bent zelf verantwoordelijk voor de veiligheid en betrouwbaarheid van de oppas. Met goedvinden van je oppas, kun je een Verklaring Omtrent Gedrag opvragen bij Justis.

Voordelen van een oppas

• Je bent niet aan regels gebonden en kunt dus zelf direct de afspraken maken met je oppas. Wat vind je belangrijk, waar moet ze op letten? Je kunt het samen bepalen en eventueel vastleggen.
• Je betaalt meestal een uurtarief en niet in dagdelen, en je hebt geen kosten voor het gastouderbureau (behalve wanneer je gebruik maakt van de regeling dienstverlening aan huis). 
• De opvanglocatie is je eigen huis, en met een oppas aan huis hoeft deze niet gekeurd te worden door de GGD.
• In overleg kan een oppas aan huis ook huishoudelijke klusjes oppakken, of koken voor het gezin.
• Vriendjes mee naar huis nemen is meestal geen probleem. Bij een BSO wordt dat vaak lastig. 

Nadelen van een oppas

• Er is geen toezicht door een gastouderbureau of andere instantie. Je oppas is alleen met de kinderen (je kunt natuurlijk de buren vragen om een oogje in het zeil te houden).
• Een oppas of nanny is meestal duurder dan een gastouder. Zeker omdat je geen recht hebt op kinderopvangtoeslag. Je kan de kosten drukken door je oppas te delen met andere ouders.
• Je bent afhankelijk van één persoon. Als je nanny ziek wordt is er meestal geen alternatief, en dan moet je toch zelf thuis blijven. Ook als er onenigheid ontstaat, heb je niemand om op terug te vallen.
• Ondanks de ervaring die een oppas heeft opgebouwd, heeft ze geen professionele achtergrond. 

Nanny

Een nanny vangt je kinderen thuis op en heeft een kindgerelateerde opleiding gevolgd, zij is een professional. Eigenlijk neemt zij de gezinstaken over. Dus ze brengt kinderen waar nodig naar een sportvereniging en doet kleine huishoudelijke klussen aan huis. 

Voordelen van een nanny

• Kinderen worden thuis opgevangen in hun eigen huis. Dat geeft veel rust na een drukke schooldag.
• Er is veel persoonlijke aandacht voor je eigen kind. Want je kind wordt enkel met zijn of haar broertjes of zusjes opgevangen.
• Je kinderen hebben een vast gezicht wanneer ze thuis zijn. Dat geeft ze rust en vertrouwen.
• Een nanny is vaak flexibel en niet gebonden aan vaste breng- en haaltijden. Ook vinden de meeste nanny’s het niet erg om een keertje ’s avonds op te passen of bij je kind te blijven wanneer het ziek is.
• Een nanny kan naast het oppassen ook kindgerelateerde lichte huishoudelijke taken voor je doen. Dat betekent dat ze dan bijvoorbeeld de was van de kinderen doet of wat opruimwerk verricht. Uiteraard is ze geen schoonmaakster, en ze richt zich vooral op die taken die met kindzorg te maken hebben.
• Bij de meeste nanny’s heb je recht op kinderopvangtoeslag, mits ze zijn aangesloten bij een nanny- of gastouderbureau. Een nanny krijgt vaak een maandsalaris, omgerekend tussen de 15 en 25 euro per uur, afhankelijk van de ervaring. Netto betaal je dan iets minder vanwege de teruggave. Zeker wanneer je opvang nodig hebt voor drie kinderen of meer is een nanny een goede optie.

Nadelen van een nanny

• Je bent afhankelijk van één persoon. Wanneer je nanny ziek wordt, is er niet zomaar iemand die haar werk kan overnemen of misschien wil je niet dat de kinderen voor korte tijd een ander gezicht hebben waar ze aan moeten wennen. Als er geen vervanging is, moet je zelf thuisblijven.
• Je huis moet goedgekeurd worden door de GGD om in aanmerking te komen voor kinderopvangtoeslag. De ruimtes waarin je kind verblijven worden bekeken of ze veilig genoeg zijn en waar nodig moet je aanpassingen verrichten. Eenmaal goedgekeurd krijg je een LRKP nummer, waarmee je kinderopvangtoeslag kunt aanvragen. De kosten hiervan zijn voor je eigen rekening. En als je wisselt van nanny, moet er opnieuw worden gekeurd.
• Sommige kinderen gedijen beter bij een omgeving met veel kinderen. Zeker als ze wat ouder worden hebben ze behoefte aan samen spelen en meer vriendjes om zich heen. De kleinschaligheid kan dan een nadeel worden, behalve wanneer de nanny veel met de kinderen op pad gaat naar waar ook andere kinderen zijn.
• Ondanks de teruggaaf van de kinderopvangtoeslag is een nanny duurder dan kinderdagverblijf of gastouder, behalve als je meerdere kinderen in de opvang hebt. 

Au Pair

Een au pair is een buitenlandse jongere van 18 tot 31 jaar die voor maximaal één jaar bij jou in huis komt wonen om te helpen met de zorg voor de kinderen. In het kader van de culturele uitwisseling leert de au pair de Nederlandse taal en cultuur kennen. Een au pair mag maximaal 30 uur per week werken en de belangrijkste taak hiervan is de verzorging van de kinderen. Daarnaast mag een au par licht huishoudelijk werk doen.

Voordelen van een au pair

•  Een au pair is vaak flexibel binnen de uren die ze mag werken per week, op de cursusdagen die ze heeft, na. 
• Je kinderen worden opgevangen in de eigen omgeving door iemand die bij jou in huis woont.
• Je gezin maakt kennis met een andere cultuur en een andere taal, wat de algemene ontwikkeling van je kinderen ten goede komt. 

Nadelen van een au pair

• Een au pair woont bij je thuis. Dat is een behoorlijke inbreuk op je privacy en dat moet je wel goed in overweging nemen. Je bent sociaal verantwoordelijk voor de au pair. Ze draait volledig mee in jouw gezin. 
• Een au pair hoeft geen opleiding te volgen als pedagogisch medewerkers. Het zijn jongeren die ervaring op willen doen in het buitenland en het leuk vinden om met kinderen om te gaan. Dat moet je wel in overweging nemen.
• Over het algemeen is een au pair duurder dan een kinderdagverblijf, gastouder of oppas. Er zijn geen subsidiemogelijkheden. Alle kosten van de au pair worden doorberekend naar een maandelijks tarief en zijn voor rekening van de ouders. De kosten van een au pair liggen rond de 650 euro per maand maar er zijn wat variabelen (zoals waar de au pair vandaan komt)
• Als je een au pair hebt die heel goed bevalt en graag wil blijven, moet ze na een jaar toch weer weg. Jaarlijks wisselt de au pair. 
• Wanneer het niet klikt met de au pair zit je er nog wel even aan vast. Ondanks het bemiddelingsbureau kan het nou eenmaal voorkomen dat je toch niet met elkaar kunt opschieten. 

Ouders voor elkaar

De laatste van de vormen van kinderopvang die we bespreken: je kan oppas ook onderling regelen met andere ouders. Je past een paar dagen op de kinderen van andere ouders, en zij passen op als jij aan het werk bent. Zo regel je de kinderopvang zonder dat er extra kosten aan verbonden zijn. Hierdoor kan je per jaar duizenden euro’s besparen.

Voordelen van op elkaars kinderen passen:

• Grote kostenbesparing! Je betaalt geen uurtarief aan andere ouders omdat jij de volgende keer aan de beurt bent om op hun kinderen te passen. 
• Opvang door ouders is heel persoonlijk, want je kinderen worden opgevangen bij hun vriendjes. Eigenlijk lijkt het net op een speelafspraak.
• Het is een flexibele opvang. Als je een keertje iets later bent, is dat meestal geen probleem. Je kan ook bijvoorbeeld onderling regelen dat de kinderen worden thuisgebracht.

Nadelen van ouders die voor elkaar oppassen:

• Niet elke ouder hanteert dezelfde manier van opvoeden. Je zult je in sommige gevallen moeten schikken naar een andere thuissituatie. Als je het helemaal niet eens bent met elkaar, is oppassen op elkaars kinderen misschien niet de beste optie.
• Er is geen toezicht door een gastouderbureau of andere instantie. Je kunt enkel afgaan op de verhalen van je kinderen.
• Je bent afhankelijk van één persoon. Als je de opvang samen met meerdere ouders hebt geregeld is er misschien nog wel een mouw aan te passen. Anders moet je zelf thuis blijven wanneer je kind ziek is. 

Vormen van kinderopvang combineren

Tenslotte kun je natuurlijk ook de diverse vormen van kinderopvang combineren. Sommige ouders kiezen voor een oppas die de kinderen van school haalt op één van de schooldagen, terwijl de kinderen op een andere dag naar de BSO gaan. Of dat je bijvoorbeeld twee dagen van de BSO gebruik maakt, en twee dagen samenwerkt met andere ouders. Er zijn diverse mogelijkheden denkbaar. 

"Op maandag, dinsdag en donderdag gingen onze jongens naar de BSO en het kinderdagverblijf. Onze oppas haalde de oudste op woensdagmiddag van school en de jongste vervolgens van het kinderdagverblijf. Zo hadden ze doordeweeks in ieder geval één dag extra dat ze 's middags thuis waren en hielden we de extra kosten beperkt. Het extra voordeel was dat er dan ook een dag extra een vriendje kon komen spelen."
- Linda, ouder

Voor welke vormen van kinderopvang heb jij gekozen, en waarom? Laat het weten in de comments!